Eerder deze week postte Madonna op Instagram een foto uit de jaren 80 van haarzelf samen met Keith Haring. De Queen of Pop was een van de beste vrienden van de kunstenaar die op zijn eentje de iconografie van een heel decennium mee bepaalde.
Keith Haring (1958-1990) was ongetwijfeld een van de bekendste en meeste geliefde kunstenaars van zijn generatie. Zijn onvergelijkbare, zeer herkenbare stijl, met de krachtige contouren en uitgepuurde cartoonachtige figuren, zit voorgoed in ons collectief grafisch geheugen gebakken. Vanaf 1980 stelde Haring zijn werk tentoon in de mythische Club 57, in 1982 neemt hij deel aan Documenta 7 in Kassel, nadien exposeert hij over de hele wereld.
Haring was als jonge snaak van 19 naar New York verhuisd om er schilderkunst te studeren aan de School of Visual Arts. Daar dompelde hij zich onder in de wereld van de graffiti en street art, een universum waar hij een eigen interpretatie aan gaf door honderden krijttekeningen op de zwarte reclamepanelen in de New Yorkse metrostations te maken. Een van zijn bekendste tekeningen, ‘Radiant baby’ stamt uit die tijd.
Zijn beeldtaal bestaat uit erg simpele vormen en figuren, zonder details, lichtval, schaduw of diepte. Dikke zwarte lijnen die in één beweging lijken getrokken te zijn, figuraties van actieve mensen, blaffende honden, kruipende baby’s of gloeiende televisies, in zwart-wit of juist in heel felle kleuren. Hij werkte snel, op eender welk materiaal, onder alle omstandigheden en was onvermoeibaar. Hij liet dan ook een bijzonder indrukwekkend oeuvre na, niet alleen wat de kwaliteit betreft maar zeker ook qua omvang. In 1986 opende Haring in Soho, NY een eigen winkel om allerlei merchandising van zijn kunst te verkopen, The Pop Shop, die hij helemaal bekleedde met een gigantische abstracte mural in zwart-wit, van de vloer tot de plafond.
Harings werk was vaak politiek geladen. De boodschap was minstens even belangrijk als het medium zelf. Zijn militante ideeën over sociale rechtvaardigheid, gelijke rechten en persoonlijke vrijheid waren een onlosmakelijk onderdeel van zijn nalatenschap. Haring koos dan ook zeer bewust voor de straat om zijn kunst te verspreiden, precies omdat hij dan veel meer mensen kon bereiken. Hij vocht tegen racisme, homofobie, de uitwassen van het kapitalisme, geweld en onrechtvaardigheid in alle vormen en bracht de hete hangijzers van die tijd – aids, atoombewapening, milieuvervuiling, drugs en Apartheid – onder de aandacht door ze als thema van zijn kunstwerken te nemen.
In 1988 werd Haring seropositief gediagnosticeerd. Twee jaar later, op 31-jarige leeftijd, bezweek hij aan de gevolgen van aids. Kort voor zijn dood richtte hij de Keith Haring Foundation op, die sindsdien waakt over zijn erfenis, ondermeer door de organisatie van internationale tentoonstellingen, het beheren van een archief en de verkoop van producten in ‘The Pop Shop’. De stichting financiert eveneens projecten voor onderwijs, aidsbestrijding en restauraties van Harings werk.
Beelden: (c) Keith Haring Foundation